Çağımızda gün geçtikçe artış gösteren teknolojik gelişmeler tüm sektörleri etkisi altına almaktadır. Turizm sektörü de teknolojik gelişmelerden etkilenen sektörlerden biridir. Turizmde müşterilere en iyi düzeyde hizmet sağlanması açısından teknolojik olanakların etkin bir şekilde kullanımı önemli bir konudur. Dolayısıyla gelişen teknolojiyle beraber açığa çıkan dijital araçların turizmde doğru ve hedefe uygun bir şekilde kullanılması ile turizm işletmeleri önemli faydalar sağlayabilmektedir. Öte yandan, teknolojide yaşanan gelişmelerle birlikte müşterilerin turizm işletmelerinden beklentileri de artış göstermekte ve çeşitlenmektedir. Bu çalışma; Endüstri 4.0 ile birlikte ön plana çıkan akıllı turizm uygulamaları, dijital turizm ve Turizm 4.0 kavramlarıyla birlikte turizmde yaşanan dijitalleşmeyi kapsayan kavramsal bir çalışmadır. Bu çalışmada ilgili alanyazının çeşitlendirilmesi adına bu konulara ilişkin bilgi sağlaması amaçlanmaktadır. Çalışmada; turizmde dijitalleşmenin önemli unsurları olan akıllı turizm uygulamaları, dijital turizm ve Turizm 4.0 kavramlarına değinilmiştir. Ayrıca turizmde dijitalleşme konusu kapsamında alanyazında yer alan çalışmalar incelenmiştir. Son olarak, sonuç ve öneriler bölümüyle birlikte çalışma tamamlanmıştır.

Hizmet sektörünün önemli bir dalı olan turizm sektöründe alanında istihdam edilen kadın çalışanlara yönelik son yıllarda gerçekleştirilen akademik çalışmalarda, kadınların özellikle toplumsal rolleri ile yaptıkları iş arasındaki etkileşimler incelenmektedir. Kadın istihdamının turizmin daha önce erkek egemen olan bazı alanlarında da son yıllarda artış göstermesi ile birlikte küresel anlamda kadınların hizmet sektöründeki istihdam oranı ve başarısı da bu araştırmalara temel oluşturmaktadır. Toplum içerisinde gerek mesleki anlamda aldıkları eğitim doğrultusunda çalışmak gerekse bu kapsamda kariyer yapma istekliliği, kadın çalışanların başarısını arttıran önemli etkilerdendir. Ancak bu durumla birlikte kadınların üretime veya hizmete yönelik sektörlerde üstlendikleri görevleri, aile hayatlarında çeşitli sorunları beraberinde getirmektedir. Bir taraftan sorunlarla mücadele eden kadın çalışanlar diğer taraftan ise işleri ile ilgili yükümlülükleri yerine getirmeye çalışırken tükenmişlik belirtileri göstermekte ve çalıştıkları örgüte bağlılık düzeylerinde farklılıklar görülmektedir.

Gerçekleştirilen araştırmada, farklı turizm işletmelerinde ve farklı departmanlarda hizmet veren kadın çalışanların iş-aile çatışması ve tükenmişlik düzeylerinin, örgütsel bağlılıklarına olan etkisi incelenmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda Türkiye’nin turizm hareketliliğinin en yoğun yaşandığı Akdeniz Bölgesi’nde Antalya’da bulunan konaklama işletmelerinin farklı departmanlarında görev yapan 504 kadın personelden anket tekniği ile veriler elde edilmiştir. Gerçekleştirilen istatistiki analiz sonrasında kadın çalışanların karşılaştıkları iş-aile çatışması ve tükenmişlik düzeylerinin, örgütsel bağlılıklarını pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.

İşletmelerin varoluşlarının devamı, bir yandan değişimlere adapte olma güçlerine bağlıyken bir yandan da var olan kabiliyetlerinden etkin bir şekilde yararlanabilmeleriyle yakından ilişkilidir. Her sektörde olduğu gibi turizm sektöründe de faaliyet gösteren otel işletmelerinde yöneticilerin liderlik özellikleri, yönettikleri otellerin stratejilerine etki edebilmektedir. Yöneticiler, çetin rekabet şartlarına hazır, piyasadaki gelişmelere entegre süreçler üretmek suretiyle işletmelerin yüksek performans göstermesini hedeflemektedir. Yöneticilerin, yeni gelişmeleri yakından takip etmesi, yönettikleri örgütleri yeniliklere adapte etmesi ve örgütsel yapıları oluşturabilmesi için; örgütsel ustalık kavramı, önemli bir gösterge olarak kabul edilmektedir.

İlgili alanyazında örgütlerin ustalık özellikleri ile liderlik özelliklerinin ilişkili olduğu gösterilmekle birlikte bu iki unsurun da örgüt performansıyla ilişkisinin var olduğu ortaya konulmaktadır. Ancak örgütsel ustalık kavramı kapsamında otel işletmelerine yönelik uluslararası alanyazında gerçekleştirilmiş çalışmalara sıklıkla rastlanırken, ulusal alanyazında fazla sayıda araştırma bulunmamaktadır. Bu araştırmada, otel işletmelerinde farklı liderlik özellikleriyle örgütsel ustalığın araştırıcı ve yararlanıcı stratejisi arasındaki ilişki, bu değişkenler ile de finansal ve finansal olmayan performans arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, liderlik özellikleriyle örgütsel ustalık ve örgütsel performans arasında, alt boyutları vasıtasıyla anlamlı ilişkilerin var olduğu ortaya konulmuştur.

Bu araştırmada Kaş’taki macera turizmini potansiyelinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada macera turizmi konusunda bilgi sahibi ve deneyimli kişilerin görüşleri çerçevesinde Kaş’taki macera turizmi potansiyelini ortaya çıkarabilmek için nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik araştırma türü tercih edilmiştir. Araştırmada olasılığa dayalı olmayan örnekleme tekniklerinden yargısal örnekleme tekniği kullanılmıştır. Bu kapsamda araştırmanın katılımcılarını Kaş destinasyonunda yer alan ve macera turizmi özelinde hizmet veren acentelerin sahipleri, yöneticileri, çalışanları, rehberleri ve dalış eğitmenleri oluşturmaktadır. Katılımcıların her biri yıllardır Kaş bölgesinde çalışmış ve süreci yakından gözlemleyecek kadar deneyime sahip alanında uzman ve profesyonel kişilerdir. Görüşmeler 2021 yılı Haziran ve Ağustos ayları içerisinde gerçekleştirilmiştir. Veri toplamak için yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analiz kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen bulgular, Kaş’taki macera turizmi potansiyelinin, taşıdığı tüm coğrafi, tarihi ve kültürel cazibelerden dolayı oldukça yüksek olduğunu ancak bu potansiyelin doğru değerlendirilmeye ihtiyaç duyulduğu aksi halde Kaş’ın sahip olduğu bu büyük avantajların ciddi dezavantajlara yol açabileceğini göstermektedir.

Bibliyometrik analiz, akademik kurumların, kişilerin ve dergilerin bilimsel performansını ortaya koymayı amaçlayan, bir bilim dalındaki veya araştırma alanındaki gelişmelerin analiz edilmesinin yanı sıra ülkeler ve kurumlar arasında karşılaştırma yapmaya olanak sağlayan nitel bir araştırma yöntemidir.  Bu araştırmanın amacı; Türkiye'de marka kavramı konulu lisansüstü tezlerinin ve makalelerin bibliyometri yöntemine göre incelemektir. Bu amaçla, Yükseköğrenim Kurulu Başkanlığı (YÖK) Ulusal Tez Merkezi veri tabanında kayıtlı olan toplam 168 lisansüstü tezi ve Türkiye Akademik Arşivi (Harman) veri tabanından elde edilen 141 makale incelemeye tabi tutulmuştur. Toplanan veriler bibliyometrik analiz yöntemi ile sınıflandırılmıştır. Araştırmada kullanılan parametreler ise hangi yılda yayınlandığı, üniversitesi, anabilim dalı, dili, dergi ismi, araştırma yöntemi, örnekleme seçme yöntemi, örneklem grubu ve araştırma modelinde marka sadakati kavramı ile ilişkisi incelenen kavramlar şeklindedir. Araştırma sonuçlarına göre marka sadakati kavramı ile ilişkisi en çok incelenen kavramlar “Marka Güveni” (40), “İlişki Eğilimi” (22), “Marka Aşkı” (21), “Marka Kişiliği” (19) ve “Güven” (10)  kavramlarıdır. Ayrıca araştırmanın diğer sonuçlarına göre marka sadakati kavramı ile ilgili en çok makale türünde ve Türkçe dilinde çalışma yayınlanmıştır. Bununla beraber en fazla tezin yayınlandığı üniversite ve anabilim dalı sırasıyla Marmara üniversitesi ve işletme anabilim dalıdır. Çalışmalarda nicel araştırma yöntemlerinin ve kolayda örnekleme seçme yönteminin ve veri toplama yöntemi anket tekniğinin daha fazla kullanıldığı saptanmıştır.